Kỹ thuật trồng cơ bản và chăm sóc lan thân thòng

Ngọc điểm tết xin chia sẻ kỹ thuật trồng cơ bản và chăm sóc lan thân thòng của tác giả Nguyễn Quốc Tư. Hi vọng bài viết này sẽ có ích cho các bạn mới tập chơi lan thân thòng.

ky-thuat-trong-co-ban-va-cham-soc-lan-than-thong Kỹ thuật trồng cơ bản và chăm sóc lan thân thòng

Lan Giã Hạc (Phi điệp), Trầm, Hạc Vỹ, Đại Ý Thảo, Hoàng Thảo Kèn, Phật Ngọc, Ngọc Thạch, Ý Ngọc, Hương Vany, Long Tu, Hoàng Thảo Vôi… đều có chung 1 đặc điểm là có bộ rễ nhỏ, mịn, trong rừng chúng ưa bám vào những thân gỗ có vỏ xốp với nhiều rêu mọc xen kẽ. Bởi thực tế, các loài lan này có bộ rễ ưa ẩm, thoáng khí, nhưng lại không chịu được úng nước, đặc biệt là mưa nhiều ngày. Để thuần dững được loại này, cần chú ý những kỹ thuật cơ bản như sau:

1. Giá thể

– Trồng trên giá thể là gỗ

Lũa (gốc cây gỗ rục bị chôn vùi nhiều năm trong đất), thớt gỗ vú sữa, nhãn, sao xanh, xà cừ, gáo, gụ… (trừ các loại gỗ có tinh dầu như: gỗ hương, gỗ cây dầu). Giá thể này tốt nhất là được hấp, luộc hoặc được ngâm trong nước nhiều tháng để làm tăng độ bền, tăng khả năng chống chịu với thời gian và hạn chế bị nứt nẻ dưới ánh sáng mặt trời. Nếu có điều kiện, nên ngâm từ 3-6 tháng, tối thiểu là 01 tháng trong nước. Khoan nhiều lỗ nhỏ trên lũa, thớt gỗ để thoáng khí, giữ ẩm, giữ phân, làm nơi rễ lan chui vào và bám chặt.

Giá thể này có ưu điểm là thoáng, thoát nước tốt, vào mùa mưa dầm cây không bị úng nước, nhưng có nhược điểm là khó chăm sóc phân, thuốc vì dễ bị rửa trôi, tốn thời gian chăm sóc do phải tưới ẩm thường xuyên trong mùa khô, thường xuyên phải trừ nhấm giá thể, nấm ngoại lai kí sinh giá thể và cạnh tranh dinh dưỡng với hoa lan.

– Trồng trên giá thể chậu

Phổ biến và hiệu quả đó là chậu đất nung hoặc chậu nhựa, chậu gỗ. Giá thể phổ biến là than củi vụn được xử lý ngâm nước sạch trong 2 tuần hoặc vỏ thông, vỏ vú sữa, dớn cọng và dớn đá đã luộc qua nước sôi, hoặc ngâm nước vôi trong 1 tháng. Rễ cây dớn tổ quạ, rêu rừng, rễ bèo tây, hoặc dớn chile được ngâm với thuốc trừ nấm Ridomil gold 68wg trong 2 giờ.

ky-thuat-trong-co-ban-va-cham-soc-lan-than-thong-2 Kỹ thuật trồng cơ bản và chăm sóc lan thân thòng

Giá thể này có ưu điểm là dễ chăm sóc, giữ nước, giữ phân, giảm thời gian tưới, cũng thoáng khí, thoát nước khá tốt, rẻ tiền, dễ tìm. Tuy nhiên, có nhược điểm là nếu trồng sai kỹ thuật, lạm dụng phân bón thì rất dễ bị ngộ độc hữu cơ mà chết (tồn dư phân, thuốc trong giá thể), mùa mưa thoát nước kém, tạo điều kiện thuận loại cho nấm bệnh ký sinh, gây hại, nhất là bệnh: thối nhũn thân tơ, lá non, thối rễ, héo rũ, chết yểu.

2. Xử lý cây giống trước khi trồng

  • B1: Cây lan đã được xử lý cắt tỉa sạch rễ, chừa lại khoảng 2cm để dễ dùng súng bắn ghim.
  • B2: Ngâm với thuốc b1 pha loãng trong 2 giờ, để khô 1 ngày.
  • B3: Tiếp tục ngâm với thuốc trừ nấm Ridomilgold 68wg trong 1 giờ và để qua đêm.

Chú ý:

+ Nếu ghép vào mùa nghỉ, tuyệt đối không dùng kích rễ, kích kie vì sẽ làm bật kie trái vụ, kie ấy không phát triển được hoặc mọc lên rồi cũng thắt ngọn).

+ Khi ghép lan trong mùa tăng trưởng, tức là mùa đẻ kie gốc, kie thân và trổ hoa thì ngoài ngâm với các loại thuốc trên thì ngâm thêm thuốc kích thích rễ trong 30 phút, hoặc kích kie để nhanh nảy mầm gốc. Không nên phối trộn các loại thuốc với nhau.

– Cách trồng ghép

+ Trên gỗ, lũa: Có thể dùng súng bắn ghim sắt để cố định rễ vào lũa, thớt gỗ để tiết kiệm thời gian, nhanh, gọn. Tuy nhiên, sau khi cây ra rễ và bám chắc rồi thì phải nhổ ghim ra để loại bỏ các loại sắt oxit (ghim sắt bị rỉ séc) nhằm tránh gây độc cho lan cây. Để tăng khả năng giữ ẩm, giữ phân cho lũa, gỗ, có thể đính thêm dớn chi lê, rễ cây dớn tổ quạ, dễ bèo.

+ Trên chậu: 2/3 đáy chậu lót than củi, vỏ thông (than củi đạp nhỏ như ngón tay cái, hoặc dớn cọng vụ. Đặt cây lan lên trên bề mặt của giá thể (kể cả cây con gieo hạt). Chèn rễ dớn tổ quạ hoặc dớn chi lê, rễ bèo xung quang gốc lan, sao cho không phủ kín các mắt ngủ gốc. Nếu phủ kín thì mắt ngủ gốc rất rễ bị thối và chết gốc. Cố định cây lan vào các dây treo chậu để cây ổn định gốc và nhanh ra rễ.

ky-thuat-trong-co-ban-va-cham-soc-lan-than-thong-3 Kỹ thuật trồng cơ bản và chăm sóc lan thân thòng

3. Nước Tưới

Cây mới ghép tưới nước thường xuyên và treo vào nơi mát, độ che nắng 2 lớp lưới. Khi cây đã lên kie, bắn rễ mạnh thì cho sang chế độ ánh sáng 1 lớp lưới. Vào mùa hanh khô ngày tưới 2-3 lần (đối với lan trồng trên lũa, gỗ), ngày 1 lần đối lan trồng trong chậu. Nếu được tưới bằng hệ thống phun sương là tốt nhất. Chú ý vào mùa mưa nhất là thời điểm mua dầm, bão lũ phải chuyển những giò lan trồng trong chậu về nơi có chỗ tránh mưa, bão để tránh bị chết do úng nước. Luôn cân bằng, ổn định độ ẩm trong vườn khoảng 65-75% là tốt nhất.

4. Phân bón

Rất thích hợp với phân bón hữu cơ như phân bò, phân dê, dơi và bánh dầu, đậu nành ủ với nấm Trichodema, phân sinh học Wehg. định kỳ bổ xen kẽ phân NPK chậm tan chuyên cho hoa lan như: 14.13.13 hoặc 13.11.11+NE hoặc 20.10.10+ TE và 6.30.30+TE. Hiệu quả nhất là bón phân theo mùa:

  • Mùa nghỉ: Từ cuối tháng 9, đầu tháng 10 đến cuối tháng 2 năm sau.
  • Mùa tăng trưởng: Từ tháng 3-9.

Tất cả việc bón phân nên thực hiện trong mùa tăng trưởng, còn trong mùa nghỉ gần như cây ngừng tăng trưởng và ngừng các hoạt động trao đổi chất. Vì vậy, việc bón phân trong thời kỳ nghỉ gần như là không có tác dụng, cho dù phân, thuốc có tốt đến đâu.

+ Mùa tăng trưởng

  • Từ tháng 3-8: Dùng phân chuồng ủ hoai với nấm trichodema và bón bổ sung phân NPK chậm tan: 14.13.13 hoặc 13.11.11+NE. hoặc 20.10.10+TE. Bón dưới dạng túi lưới (túi nhỏ bằng ngón tay trỏ thôi), bón rải hoặc tưới nước (tưới nước thì 1g/6lit nước sạch). Các loại vitamin, dịch chuối nghiền, nước dừa tươi nguyên chất, phân sinh học Wehg: 1 tháng bón 2 lần, mỗi lần cách nhau 10-15 ngày.
  • Từ tháng 9-10: Bón bổ sung phân bón 6.30.30+ TE 2-3 lần, mỗi lần cách nhau 7-10 ngày, giúp cây bước vào mùa nghỉ an toàn với đầy đủ chất dinh dưỡng cho quá trình ra hoa.

ky-thuat-trong-co-ban-va-cham-soc-lan-than-thong-4 Kỹ thuật trồng cơ bản và chăm sóc lan thân thòng

5. Phòng trừ sâu bệnh

+ Bệnh hại

  •  Bệnh thường gặp: Thối thân, thối lá, thối rễ; đốm lá, thâm lá và đen lá, vàng lá. Nguyên dân là do nấm và vi khuẩn ký sinh gây hại (ace chỉ cần biết như vậy là ổn, bạn nào cần tìm hiểu rõ thì trao đổi thêm).

+ Cách phòng trừ

  • Biện pháp sinh học: Vườn luôn thoáng mát, độ ẩm ổn định, sử dụng phân bón hữu cơ ủ với nấm đối kháng Trichodema. Định kỳ 2 lần/tháng phun nấm trichodema kết hợp với Humic hoặc vitamin . Lượng dùng 15-20 gam nấm/15 lít dung dịch phân humic hoặc dung dịch B1. Phun lên toàn bộ rễ, thân, lá, giá thể.
  • Biện pháp Hóa hóa học: Bệnh thối thân, thối rễ, thối lá kèm theo mùi chua, hôi khó chịu thì dùng thuốc Ridomil gold 68wg hoặc Starner (10g/2 lít nước); các bệnh khác dùng 1 trong 3 loại thuốc như: Carbenzim, hoặc Til-Super, Validacine hoặc Anvil là khỏi. Chú ý chỉ phun khi biện pháp sinh học không có hiệu quả.

+ Sâu hại: Rệp sáp, rệp giả sáp, nhện đỏ, ruồi đục nụ, sên, sâu ăn chồi non.

+ Cách phòng trừ

  • Biện pháp sinh học, cơ học: Dùng chế phẩm nấm trắng-Nấm Xanh để phun lên cây hoa lan, hoặc dùng các loại chất tẩy như: Síp siêu tẩy, nước rửa bát, nước lau kính để lau chùi cho sạch sẽ.
  • Biện pháp hóa học: Dùng 1 trong các loại thuốc trừ sâu phổ rộng như: Actara, Basa, Rigent.. phun vào lá, thân rễ cây lan. Riêng việc trừ sên thì phải dùng các loại thuốc đặc trị sên có trị bán trên thị trường mới hiệu quả.

Theo berryforyou.com

Check Also

Đánh bóng lá lan

Mang lan đi triển lãm, trưng bày mà lá lan bụi bậm, mốc meo hoặc …